Γλοιοσποριο (Σηψη καρπων)

Πληροφορίες για τo παθογόνο Γλοιοσπόριο (Σήψη καρπών)

Η ασθένεια οφείλεται στον ασκομύκητα Glomerella cingulata με ατελή μορφή Colletotrichum gloeosporioides, η οποία αποτελεί και την παρασιτική φάση του παθογόνου. Ο μύκητας επιβιώνει υπό μορφή σπορίων μέχρι το φθινόπωρο στους προσβεβλημένους καρπούς και φύλλα του προηγούμενου χρόνου και κατόπιν μολύνει τους ώριμους καρπούς. Η υψηλή υγρασία αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για μόλυνση. Η ασθένεια ευνοείται σε χαμηλές, κακώς αεριζόμενες περιοχές και αργιλλώδη εδάφη που αποστραγγίζουν με δυσκολία.
Η προσβολή από το δάκο διευκολύνει τη μόλυνση μέσω των ανοιγμάτων στους καρπούς.
Ο μύκητας αναπτύσσεται σε θερμοκρασίες μεταξύ 12-25°C, σε συνδυασμό με υψηλά ποσοστά υγρασίας.

Ονόματα:
🔹 Επιστημονικό Όνομα: Glomerella cingulata
🔹 Συνώνυμα: anthracnose, lebbra, pastella
🔹 Κοινά Ονόματα: Γλοιοσπόριο ή Παστέλλα
🔹 Ταξινόμηση: Pyrenomycetes, Polystigmatales, Ασκομύκητες
🔹 αγενής μορφή: Colletotrichum gloeosporioides συν. Gleosporium olivarum, Coelomycetes Αδηλομύκητες

Η ασθένεια παρουσιάζει δύο κύριες περιόδους έξαρσης:
🔹 Άνοιξη: Η μόλυνση εγκαθίσταται στην καλλιέργεια, ειδικά κατά την ανθοφορία.
🔹 Αρχές φθινοπώρου: Όταν ο καρπός αρχίζει να ωριμάζει.

Βλάβες:
🔹 Φύλλα: Μεταχρωματισμός και φυλλόπτωση. Τα μολυσμένα φύλλα γίνονται χλωρωτικά, καρουλιάζουν προς τα επάνω και σταδιακά πέφτουν στο έδαφος.
🔹 Άνθη: Η ανθοφορία είναι το πιο κρίσιμο στάδιο για την εγκατάσταση και την εξάπλωση του μύκητα. Τα προσβεβλημένα φυτικά μέρη κατά το στάδιο αυτό αποτελούν τη βάση για την περαιτέρω εξάπλωση της ασθένειας.
🔹 Καρποί: Ο μύκητας εξαπλώνεται στους αναπτυσσόμενους καρπούς μέσω του ποδίσκου. Στις επιμήκεις ποικιλίες (Καλαμών), η σήψη ξεκινά συνήθως από το κορυφαίο άκρο. Στις μεγάλες ποικιλίες, τα πρώτα συμπτώματα εμφανίζονται ως κυκλικές βυθισμένες κηλίδες ή ομόκεντροι δακτύλιοι. Στους ώριμους καρπούς παρατηρείται εσωτερική φαιά σήψη της σάρκας γύρω από την κηλίδα.
🔹 Τελικό προϊόν: Το λάδι από τους μολυσμένους καρπούς είναι υποβαθμισμένης ποιότητας, με κοκκινωπό χρώμα, υψηλή οξύτητα και μείωση β-σιτοστερόλης, πολυφαινολών και α-τοκοφερόλης.

Συμπεριφορά της Ασθένειας:
🔹 Κατά την ανθοφορία και μέχρι τη συγκομιδή, τα ποσοστά μόλυνσης των φυτικών ιστών από το γλοιοσπόριο φτάνουν στο μέγιστο.
🔹 Η πίεση της προσβολής επηρεάζεται από τις πρακτικές διαχείρισης και είναι υψηλότερη σε πυκνές φυτεύσεις.
🔹 Οι λανθάνουσες μολύνσεις διαφοροποιούνται ανάλογα με την πυκνότητα αρχικής μόλυνσης, τα χαρακτηριστικά του εδάφους και την ποικιλία.

Έλεγχος – Ολοκληρωμένη Διαχείριση Καλλιέργειας:
🔹 Συνιστώνται δύο ψεκασμοί, ένας τέλος Οκτωβρίου και ένας τέλος Νοεμβρίου με κατάλληλα σκευάσματα. Αποφεύγεται η εγκατάσταση ελαιώνων σε χαμηλές, υγρές και κακώς αεριζόμενες περιοχές. Κλάδεμα για καλύτερο αερισμό της κόμης μειώνει την ένταση της ασθένειας.
🔹 Οι επεμβάσεις πριν την ανθοφορία και καρπόδεση μειώνουν σημαντικά τα συμπτώματα και τη συχνότητα προσβεβλημένων κλάδων.
Εφαρμογή σκευασμάτων σε βλαστούς ηλικίας μεγαλύτερης του ενός έτους σε περιοχές με ήδη εγκατεστημένη ασθένεια μειώνει την αρχική μόλυνση.